çan sistemi ne demek?

Çan Sistemi

Çan sistemi, genellikle eğitim kurumlarında (özellikle üniversitelerde) kullanılan bir not değerlendirme sistemi'dir. Bu sistemde, öğrencilerin notları belirli bir ortalama ve standart sapma değerine göre ayarlanır. Amaç, notların dağılımını normal dağılıma (çan eğrisi) yaklaştırmaktır.

Temel İlkeler:

• Normal Dağılım: Çan sisteminin temelinde istatistiksel bir kavram olan normal dağılım bulunur. Öğrencilerin performansının normal dağılım göstermesi beklenir.
• Ortalama ve Standart Sapma: Notlar, sınıfın ortalaması ve standart sapması kullanılarak ayarlanır. Ortalama, notların merkezini, standart sapma ise notların yayılımını gösterir.
• Bağıl Değerlendirme: Çan sistemi, öğrencilerin mutlak performansından ziyade birbirlerine göre performansını değerlendirir. Yani, bir öğrencinin notu, diğer öğrencilerin notlarına göre belirlenir.

Çalışma Şekli:

1. Ham Notların Toplanması: Öncelikle, öğrencilerin sınav, ödev gibi değerlendirmelerden elde ettiği ham notlar toplanır.
2. Ortalama ve Standart Sapmanın Hesaplanması: Ham notların ortalaması ve standart sapması hesaplanır.
3. Z Puanlarının Hesaplanması: Her öğrencinin notu için bir Z puanı hesaplanır. Z puanı, bir notun ortalamadan kaç standart sapma uzakta olduğunu gösterir. Formül: Z = (Not - Ortalama) / Standart Sapma
4. Yeni Notların Belirlenmesi: Z puanlarına göre yeni notlar belirlenir. Genellikle, Z puanlarına karşılık gelen harf notları önceden belirlenmiş bir tabloya göre atanır. Örneğin:
   • Z > 1.5 ise AA
   • 1 < Z <= 1.5 ise BA
   • 0.5 < Z <= 1 ise BB
   • 0 < Z <= 0.5 ise CB
   • -0.5 < Z <= 0 ise CC
   • -1 < Z <= -0.5 ise DC
   • Z <= -1 ise FF

Avantajları:

• Adil Değerlendirme: Notların normal dağılıma yaklaştırılması, notlardaki adaletsizlikleri azaltmaya yardımcı olabilir.
• Sınıfın Zorluk Düzeyine Uyum: Sınavın zor olduğu durumlarda notların düşük kalmasını engeller.
• Rekabet Ortamı: Öğrencileri daha iyi performans göstermeye teşvik edebilir.

Dezavantajları:

• Mutlak Başarının Göz Ardı Edilmesi: Öğrencilerin konuyu ne kadar iyi anladığından ziyade sınıf ortalamasına göre değerlendirilmesi.
• Rekabetçi Ortam: Öğrenciler arasında aşırı rekabete neden olabilir.
• Manipülasyon İhtimali: Nadiren de olsa, sınıf ortalamasını etkilemeye yönelik davranışlara yol açabilir.

Çan sistemi, eğitim kurumlarında yaygın olarak kullanılan bir not değerlendirme yöntemidir, ancak etkinliği ve uygunluğu tartışmalıdır.